Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 2017

Γιάννης Ρίτσος — «Πώς γράφω;»

«Πώς γράφω; Δεν ξέρω κι εγώ πώς γράφω... απλώς γράφω γιατί δεν μπορώ να μην γράφω
Θυμάστε τι είπε ο Ρίλκε σε έναν νέο ποιητή που του έθεσε τα γραπτά του υπό την κρίση του; 
Τον ρώτησε: “Δάσκαλε, κοίταξε τα γραπτά μου και πες μου, αξίζει τον κόπο για να συνεχίσω;”. 
Και ο Ρίλκε του απάντησε: 
“Ρώτησε τον εαυτό σου, αν δεν γράψεις θα πεθάνεις; Και τότε να αρχίσεις να γράφεις χωρίς να ρωτάς κανέναν”. 
Έτσι, λοιπόν, η γραφή της ποίησης δεν είναι ένα πάρεργο, δεν είναι ένα χόμπι. 
Είναι μια βαθύτατη αναγκαιότητα, κι όχι προσωπική, αλλά καθολική αναγκαιότητα, δηλαδή όλων των ανθρώπων.
Είναι η ανάγκη της επαφής, της επικοινωνίας, της μετάδοσης μιας βαθύτατης εμπειρίας και της δημιουργίας ενός πλατύτατου κλίματος αδερφοσύνης πέρα απ' τις διαφορές -πολιτικές, ιδεολογικές, παραδοσιακές, θρησκευτικές, φυλετικές- πολύ πιο πέρα...
Η ποίηση είναι εκείνη που παραμερίζει εκείνα τα στοιχεία που χωρίζουν τους ανθρώπους, ανακαλύπτει και αναδεικνύει αυτά τα στοιχεία που τους ενώνουν.
Γι' αυτό η λειτουργία της έχει μια εξαιρετικά μεγάλη κοινωνική σημασία και όπως έχουν πει μεγάλοι αισθητικοί, οι ποιητές είναι οι οργανωτές του κοινωνικού συναισθήματος.
Κι ακόμη κάποιοι άλλοι έχουν πει ότι οι ποιητές είναι οι αρχιτέκτονες της ανθρώπινης ψυχής.

Τα ερεθίσματα; Για τη γραφή μου; Είναι άπειρα.
Όπως ένας άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς ν' αναπνέει, και ποτέ δεν αναρωτιέται "αναπνέω για να ζήσω;", όχι αναπνέω γιατί δεν μπορώ να μην αναπνέω. Έτσι κι ο ποιητής γράφει. 
Όχι για να κερδίσει δόξα, όχι για να κερδίσει επιτυχία, όχι για να κερδίσει φήμη, όχι. Γιατί δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά.

Έτσι εφόσον λοιπόν είναι τόσο απέραντη η ποίηση εφάπτεται με το απέραντο της ζωής. Έτσι δεν υπάρχει λόγος να πούμε τι είναι τα κίνητρα, ποια τα ερεθίσματα.
Κάθε στιγμή είναι ένα ερέθισμα.
Κάθε στιγμή για την ποίηση έχει τόσο μεγάλη διάρκεια όσο μια αιωνιότητα.